Prof. Dr. Orhan TUNA

Gerhard Kessler’den sonra ve Türkiye’de sosyal politikanin öncüsü olarak kabul edilen Orhan Tuna, 1910 yilinda Istanbul’da dogmustur. Giresun ve Edirne’de baslayan ilk ve orta ögretimini Istanbul Ticaret Lisesinde tamamlamistir. 1934 yilinda Istanbul Yüksek Ticaret Okulu’ndan (Istanbul Ticaret Mektebi Ali) mezun olan Orhan Tuna 1935 yilinda Almanya’ya gitmis ve Heidelberg Üniversitesi, Hukuk ve Devlet Ilimleri Fakültesi’nde “Türkiye’nin Devlet Ekonomisine Geçisi” konulu çalismasiyla doktora derecesi almistir.

            Prof. Dr. Orhan Tuna’nin akademik kariyeri  1938 yilinda Istanbul Üniversitesi, Iktisat Fakültesi, Sosyoloji ve Sosyal Siyaset Kürsüsü’nde asistan olarak baslamistir. Asistanligi döneminde 1933 Üniversite reformu ile Türkiye’ye gelen Gerhard Kessler’in asistanligini yapmis, onunla birlikte derslere girerek tercümanligini yapmistir. 1941 yilinda  “Türkiye’de Küçük Sanatlar” konulu çalismasiyla doçent olan Orhan Tuna, 1951 yilinda Profesör olmustur. 

            Prof. Dr. Orhan Tuna, Türkiye’de sosyal politikanin saha çalismalarini ilk baslatan sosyal siyasetçisi olarak “elinde çantasi ile adeta bütün Anadolu’yu gezerek” sendikal hareketin baslamasina yönelik çok sayida faaliyetin öncüsü ve bizzat yürütücüsü olmustur. Isçi ve isveren sendikacilarinin yanisira endüstri iliskilerinin üçüncü aktörü olan kamu görevlilerine de yönelik çok sayida seminer ve konferans düzenleyerek kürsü faaliyeti gerçeklestirmistir. Bu faaliyetlerle ilk sendikalarin kuruluslarinin alt yapisini olusturmus bir çok sendikanin kurulusunda görev almistir.  1948 yilindan itibaren Istanbul Üniversitesi bünyesinde  “Sosyal Siyaset Konferanslari” periyodik yayinini baslatarak zengin bir sosyal siyaset  literatürü olusmasina imkan saglamistir.

            Sabahattin Zaim’e göre “Türkiye’de sosyal politikanin ilk kurucusu” olarak kabul edilen Orhan Tuna, 1975 yilinda Istanbul ve Ankara’dan sonra Türkiye’nin üçüncü sosyal siyaset bölümü olarak kurulan Bursa Üniversitesi, Iktisadi ve Sosyal Bilimler Fakültesi, Sosyal Siyaset ve Kooperatifçilik bölümünün kurulmasi ve derslerinin yürütülmesinde de aktif görev almis, 1975-1983 yillari arasinda düzenli olarak lisans ve lisans üstü dersleri yürütmüstür. Istanbul Üniversitesi, Iktisat Fakültesi “Iktisat ve Içtimaiyat Enstitüsü” müdürlügü yapan Orhan Tuna, benzer bir Enstitüyü Bursa’da kurarak Bursa Üniversitesinin egitim ögretim faaliyetlerine destegin yanisira Bursa’da kooperatifçilik hareketinin gelismesine katkida bulunmustur.

            Türkiye’de ilk sosyal siyaset kitabinin da yazari olan Orhan Tuna, endüstri iliskileri ve özellikle grev hakkinin kullanilmasi ile ilgili çalismalarin yanisira Türkiye’den yurtdisina isçi göçü ile ilgili çalismalarda da bulunmustur.   Türkiye Isçi Sendikalari Konfederasyonu tarafindan açilan sendikacilik okul ve kolejlerinde çok sayida ders veren Tuna, çok iyi derecede Almanca ve Ingilizce’nin yanisira orta derecede Fransizca dil bilgisine sahiptir.

            Akademik hayatinda idari görev üstlenmeyi çok arzu etmeyen Prof. Dr. Orhan Tuna, 1958-1960 yillari arasinda Iktisat Fakültesi Dekanligi ve Sosyal Siyaset Bölümü-Kürsü baskanligi yapmistir. 1982 yilinda yas haddinden emekli olan Prof. Dr. Orhan Tuna 1987 yilinda vefat etmistir.  Orhan Tuna, Türkiye’de sosyal politikanin gelisimine katkisi olan akademik çalismalarinin ötesinde Prof. Dr. Sabahattin Zaim, Nevzat Yalçintas, Nusret Ekin, Toker Dereli, Turan Yazgan, Gülten Kutal ve Bengü Dereli gibi sosyal siyaset öncülerinin hocaligini da yapmistir.